สำนักงานสิ่งแวดล้อมภาคที่ 10 ได้ทำการตรวจสอบ โดย ลงพื้นที่ร่วมกับผู้แทนประมงอำเภอเมืองพล องค์การบริหารส่วนตำบลหนองแวงบางเบ้า ผู้ใหญ่บ้านวังจาร และผู้แทนโรงงานน้ำแข็ง เพื่อทำการตรวจสอบพื้นที่ พบข้อเท็จจริง และได้ข้อมูลจากผู้ใหญ่บ้านและพระสงฆ์ ดังนี้

        1) ได้ข้อมูลว่าเกิดปลาตายในหนองน้ำของวัดป่าศรีอุดมพร ในวันที่ 2 กันยายน 2564 จนถึงวันที่ 4 กันยายน 2564 ในวันที่ตรวจสอบพร้อมคณะ พบปลาลอยตาย มีสภาพเน่าเปื่อย ส่งกลิ่นเหม็น ไม่ได้เอาไปจัดการเนื่องจากกลัวว่าปลาจะมีสารพิษจากโรงงาน

        2) สภาพพื้นที่เป็นชุมชนไม่หนาแน่น มีแหล่งกำเนิดมลพิษที่สำคัญเพียงแหล่งเดียวคือ โรงงานผลิตน้ำแข็ง ซึ่งตั้งอยู่ในพื้นที่ต้นน้ำที่จะไหลเข้าหนองน้ำในวัดป่าศรีอุดมพร เนื่องจากมีร่องน้ำและสภาพพื้นที่ต่ำกว่า ที่ผ่านมาโรงงานแห่งนี้เกิดปัญหาที่ส่งผลกระทบต่อหนองน้ำของวัดป่าศรีอุดมพรเป็นระยะๆ ซึ่งในสภาวะปกติจะมีน้ำทิ้งที่ระบายน้ำจากโรงงานน้ำแข็งฯ ไหลเข้าหนองน้ำเป็นประจำทุกวัน แต่ไม่เกิดเหตุปลาตาย และหนองน้ำที่เกิดเหตุนี้มีสาหร่ายเจริญเติบโตมากผิดปกติ (Algae Boom) เนื่องจากมีการสะสมของสารพวกไนโตรเจนเป็นสำคัญ

        3) ในการตรวจสอบข้อเท็จจริง ตรวจพบ กลิ่นและคราบน้ำมันในรางระบายน้ำทิ้งที่มาจากโรงงานที่ออกสู่ภายนอก แล้วน้ำนี้จะไหลผ่านร่องระบายน้ำด้านหน้าโรงงานไปจนถึงหนองน้ำวัดป่าศรีอุดมพร ซึ่งไม่มีน้ำจากกิจกรรม/แหล่งกำเนิดอื่นๆ ระบายลงในร่องน้ำนี้ ตามเส้นทางที่น้ำไหลพบหญ้าและผักบุ้งผิดปกติไปจากธรรมชาติ โดยพบมีลักษณะแห้งตายเป็นสีน้ำตาลตามทิศทางน้ำไหล ซึ่งเป็นในลักษณะเดียวกันที่พบหญ้าตายในบ่อพักน้ำสุดท้ายของโรงงาน

สรุปผลการตรวจสอบข้อเท็จจริงและแนวทางการแก้ไข
        จากผลการตรวจสอบคุณภาพน้ำในเบื้องต้น ประกอบกับข้อมูลการตรวจสอบข้อเท็จจริงในพื้นที่ และข้อมูลจากผู้ที่เกี่ยวข้องในพื้นที่ พบว่า มีความเชื่อมโยงของกรณีปลาตายนี้กับโรงงานน้ำแข็ง เนื่องจากตรวจพบว่าน้ำที่ออกจากร่องของโรงงานมีคราบน้ำมันไหลออกแล้วน้ำนี้ก็จะไหลผ่านร่องน้ำ ซึ่งตามเส้นทางร่องน้ำที่น้ำนี้ไหลผ่านจะพบหญ้าและผักบุ้งตายเป็นสีน้ำตาลที่ผิดปกติและมีกลิ่นของน้ำมัน ซึ่งในภาวะปกติแม้โรงงานน้ำแข็งจะมีการระบายน้ำน้ำทิ้งออกนอกพื้นที่ และมีปัญหา algae bloom ในหนองน้ำของวัดมานานแต่ไม่พบมีปลาตาย โดยค่าตรวจวัดด้วยเครื่องมืออัตโนมัติซึ่งเป็นค่าเบื้องต้น ตรวจพบว่าน้ำที่ออกจากโรงงานน้ำแข็งมีค่าการนำไฟฟ้าสูงมากกว่าค่าปกติ คือ มีค่า 2,800 , 2,540, 1,931, 1,782 ไมโครซีเมนต์ต่อเซนติเมตร ตามลำดับ ซึ่งค่าปกติในพื้นที่จะมีค่าการนำไฟฟ้าต่ำกว่ามาก คือมีค่า 766 ไมโครซีเมนต์ต่อเซนติเมตร พบค่าการนำไฟฟ้าในหนองน้ำวัดป่าวัดป่าศรีอุดมพร มีค่า 1,269 และ 1,353 ไมโครซีเมนต์ต่อเซนติเมตร

แนวทางการจัดการแก้ไขปัญหา
        1) เก็บปลาที่ตายนำไปฝังกลบ เพื่อไม่ให้เกิดกลิ่นเหม็นสร้างความเดือดร้อนให้ประชาชน
        2) ขอเสนอให้สำนักงานอุตสาหกรรมจังหวัดขอนแก่น พิจารณาดำเนินการตามอำนาจหน้าที่ต่อไป
        3) ขอเสนอให้ทำการเบี่ยงน้ำที่มาจากโรงงานที่ต้องผ่านการบำบัดตามเกณฑ์มาตรฐานแล้วไม่ให้ไหลเข้าหนองน้ำของวัดที่ทำให้เกิดปัญหาอีก