💡 คาเฟอีนสูง เพิ่มความเสี่ยงโรคกระดูกพรุน

รศ.ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อาจารย์ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เปิดเผยผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัว Jessada Denduangboripant ชี้แจงข้อเท็จจริงเกี่ยวกับประเด็นที่หลายคนสงสัยว่า “ดื่มกาแฟมาก ทำให้กระดูกพรุนจริงหรือไม่” โดยยืนยันว่า เป็นเรื่องจริง เพราะการดื่มกาแฟในปริมาณมากทำให้ร่างกายได้รับคาเฟอีนสูง ซึ่งคาเฟอีนมีผลต่อการขับแคลเซียมออกทางปัสสาวะมากขึ้น ส่งผลให้กระดูกอ่อนแอ โดยเฉพาะในผู้ที่ได้รับแคลเซียมและวิตามินดีไม่เพียงพอ อาจนำไปสู่ภาวะโรคกระดูกพรุน (Osteoporosis) ได้ในระยะยาว

เว็บไซต์ของ สมาคม Royal Osteoporosis Society แห่งสหราชอาณาจักร ยังระบุว่า การบริโภคคาเฟอีนในปริมาณสูงมีแนวโน้มเพิ่มการสูญเสียแคลเซียมจากร่างกาย ซึ่งอาจทำให้กระดูกสูญเสียความแข็งแรงหากไม่มีการชดเชยด้วยอาหารที่มีแคลเซียมเพียงพอ อย่างไรก็ตาม หากดื่มกาแฟในปริมาณที่เหมาะสม ก็ไม่น่าก่อผลเสียต่อกระดูกมากนัก

โดยแนะแนวทางปฏิบัติว่า ผู้ที่มีแคลเซียมต่ำหรือมีความเสี่ยงต่อภาวะกระดูกพรุน ควรดื่มกาแฟไม่เกิน 4 แก้วต่อวัน อีกทั้งกาแฟบดเข้มข้นจะมีคาเฟอีนสูงกว่ากาแฟสำเร็จรูป หากกังวล ควรดื่มกาแฟใส่นมหรือเครื่องดื่มที่มีแคลเซียม เพื่อช่วยลดการสูญเสียแคลเซียม

สำหรับ “ชา” แม้จะมีคาเฟอีน แต่ไม่พบว่ามีผลต่อกระดูกเหมือนกาแฟ เนื่องจากมีสารฟลาโวนอยด์ที่อาจเป็นประโยชน์ต่อกระดูก ส่วนเครื่องดื่มประเภทโคล่า หรือเครื่องดื่มอัดลม ก็มีคาเฟอีนเช่นกัน ควรหลีกเลี่ยงการดื่มแทนนม เพราะอาจทำให้ได้รับสารอาหารสำคัญต่อกระดูกไม่เพียงพอ

นอกจากนี้ ยังมีปัจจัยอื่นที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพกระดูก ได้แก่

• การบริโภค แอลกอฮอล์ มากเกินไป ทำให้เสี่ยงโรคกระดูกพรุนและกระดูกหัก ควรดื่มไม่เกิน 14 ยูนิตต่อสัปดาห์
• การบริโภค ไขมันอิ่มตัว มากเกินไป อาจขัดขวางการดูดซึมแคลเซียม
• การบริโภค เกลือ มากเกิน (เกิน 6 กรัมต่อวัน) เพิ่มการขับแคลเซียมทางปัสสาวะ
• การได้รับ วิตามินเอ ในรูปแบบเรตินอลมากเกิน (จากตับหรือน้ำมันตับปลา) อาจทำให้กระดูกอ่อนแอ ควรจำกัดอาหารเหล่านี้ไม่เกินสัปดาห์ละ 1 ครั้ง และผลิตภัณฑ์เสริมอาหารไม่เกิน 1.5 มิลลิกรัมต่อวัน

ส่วนสารอย่าง ไฟเตต และ ออกซาเลต ที่พบในพืช ผัก หรือถั่วบางชนิด ไม่ทำอันตรายต่อกระดูกโดยตรง แต่อาจลดการดูดซึมแคลเซียม ซึ่งไม่เป็นปัญหาหากได้รับแคลเซียมจากอาหารเพียงพอ

ทั้งนี้ แนวคิดเรื่อง “อาหารด่าง (Alkaline diet)” ที่เชื่อว่าช่วยลดความเป็นกรดในเลือดและป้องกันกระดูกพรุน ยังไม่มีหลักฐานยืนยันแน่ชัด ทางที่ดีที่สุดคือการรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ในปริมาณเหมาะสม และดื่มกาแฟอย่างพอดี เพื่อคงสุขภาพกระดูกที่แข็งแรงในระยะยาว

#กระดูกพรุน #คาเฟอีน #สุขภาพกระดูก #กาแฟกับสุขภาพ #จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ทีมข่าวขอนแก่นลิงก์