ขุดพบฟอสซิลไดโนเสาร์ตัวที่ 6 ในอุทยานแห่งชาติภูเวียง นักบรรพชีวินวิทยาชื่อดังของไทย “ดร.วราวุธ” มั่นใจอาจเป็นสายพันธุ์ใหม่ของโลก เร่งเดินหน้าสู่การขึ้นทะเบียน “อุทยานธรณีโลก” ในปี 2569

วันที่ 6 สิงหาคม 2568 นางทรงศิริ แก้วคำ ประชาสัมพันธ์จังหวัดขอนแก่น ผู้จัดกิจกรรมสื่อมวลชนสัญจร ตามโครงการประชาสัมพันธ์ภาพลักษณ์องค์กร ขอนแก่นเมืองสมาร์ทซิตี้ ประจำปี 2568 นำสื่อมวลชนในจังหวัดขอนแก่น 40 คน ร่วมเดินทางไปที่อุทยานแห่งชาติภูเวียง เพื่อชมความก้าวหน้าของการขุดฟอสซิลไดโนเสาร์สายพันธุ์ใหม่ตัวที่ 6 ของ ดร.วราวุธ สุธีธร นักบรรพชีวินวิทยาไดโนเสาร์คนแรกของไทยที่อาคารคลุมหลุมขุดที่ 3 ตั้งอยู่บริเวณห้วยประตูตีหมา อุทยานแห่งชาติภูเวียง อ.ภูเวียง จ.ขอนแก่น ดร.วราวุธ สุธีธร นักบรรพชีวินวิทยาไดโนเสาร์คนแรกของไทย กล่าวว่า ฟอสซิลไดโนเสาร์ที่กำลังขุดนั้น เป็นสายพันธุ์ใหม่ของภูเวียงและเป็นตัวที่ 6 และก็ลุ้นที่จะพบเป็นไดโนเสาร์สายพันธุ์ใหม่ของโลกด้วย ส่วนการขุดฟอสซิลไดโนเสาร์ในหลุมขุดที่ 3 นี้ มีการเริ่มต้นขุดเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ 2567 และคาดว่าจะเป็นกลุ่มเดียวกับภูเวียงโกซอรัส สิรินธรเน่ ที่เคยขุดพบตัวแรกของภูเวียงและเป็นไดโนเสาร์ในคำขวัญประจำจังหวัดขอนแก่นด้วย

ส่วนความคืบหน้าในการขุดฟอสซิลนั้น ดร.วราวุธ กล่าวว่า พบชิ้นส่วนกระดูกสันหลังส่วนกลาง ตัว กระดูกสันหลังส่วนคอ กระดูกซี่โครง ฟัน แต่ยังไม่พบชิ้นส่วนขาหน้าและขาหลัง คาดว่าจะอยู่ลงลึกไปอีก เพราะการขุดต้องค่อยลงมือพิจารณา เพราะเป็นหินที่แข็ง จึงต้องใช้ความพยายามและความอดทนในการขุดอย่างต่อเนื่อง ณ ขณะนี้มั่นใจว่าไดโนเสาร์ที่ขุดพบครั้งนี้ เป็นสายพันธุ์ใหม่ตัวที่ 6 ของภูเวียง และชิ้นส่วนที่พบนั้น ไปศึกษารายละเอียดเปรียบเทียบในกลุ่มแบรคิโอซอรัสว่าจะอยู่ตรงไหนในกลุ่มเดียวกัน และมีความแตกต่างมากน้อยแค่ไหน จึงจะสรุปได้ว่าเป็นตระกูลใหม่ หรือชนิดใหม่ของโลกด้วยหรือไม่ จึงจะต้องมีการศึกษารายละเอียด หากมีความแตกต่างมากก็จะเป็นสายพันธุ์ใหม่ของโลก

นายสุธรรม วงษ์จันทร์ หัวหน้าอุทยานแห่งชาติภูเวียง กล่าวว่า อุทยานแห่งชาติภูเวียง มีพื้นที่กว่าสองแสนไร่ เป็นป่ากดิบแล้ง 60% ถือเป็นปอดของมนุษย์ได้เลย ส่วนการพบฟอสซิลนั้น นักวิจัยพบเมื่อปี 2519 จากนั้นในปี 2534 ก็ประกาศเป็นเขตอุทยาน หลังจากเป็นเขตอุทยานแห่งชาติ มีการพบฟอสซิล ก็มีนักท่องเที่ยวทั้งไทยและต่างประเทศเข้ามาเที่ยวชมในพื้นที่ปีละกว่า 6,000 คน บางปีก็เพิ่มสูงขึ้นในช่วงปิดเทอมก็มีนักเรียน นักศึกษาเข้ามาศึกษาหาความรู้ที่หลุมขุดฟอสซิล

โดยเมื่อปี 2565 จังหวัดขอนแก่น เสนอในที่ประชุมวิชาการระดับนานาชาติด้านบรรพชีวินโลก ที่มีการประชุมที่อุทยานธรณีขอนแก่น เพื่อจะก้าวไปสู่อุทยานธรณีระดับโลก เป็นแหล่งศึกษาดูงาน เป็นแหล่งวิชาการของนักวิชาการด้านบรรพชีวินวิทยาแห่งใหม่ เพื่อให้จังหวัดขอนแก่นเป็นที่รู้จักของคนทั่วประเทศและทั่วโลก

นายสุธรรม กล่าวอีกว่า การจะก้าวไปสู่อุทยานธรณีระดับโลก เป็นแหล่งศึกษาดูงาน เป็นแหล่งวิชาการของนักวิชาการด้านบรรพชีวินวิทยาแห่งใหม่ ไม่ยาก แต่ก็ไม่ง่าย โดยก่อนหน้านี้ พื้นที่แห่งนี้มีการค้นพบฟอสซิลไดโนเสาร์แล้วไม่น้อยกว่า 5 ตัวในหุบเขาภูเวียง

อย่างไรก็ตาม การขึ้นทะเบียนดังกล่าวไม่ใช่เรื่องง่าย เนื่องจากต้องผ่านการพิจารณาหลายด้านและเผชิญกับปัจจัยท้าทายที่ซับซ้อน โดยฝ่ายที่เกี่ยวข้องได้ให้ประเทศไทยปรับปรุงบางส่วนก็สมบูรณ์แล้ว และอาจจะเป็นไปได้ว่า ในปี 2569 อุทยานธรณีขอนแก่น ก็อาจจะได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นอุทยานธรณีโลกโดยองค์การยูเนสโก ก็เป็นได้

ขณะที่นางทรงศิริ แก้วคำ ประชาสัมพันธ์จังหวัดขอนแก่น กล่าวว่า การจัดโครงการประชาสัมพันธ์ภาพลักษณ์องค์กร ขอนแก่นเมืองสมาร์ทซิตี้ ประจำปี 2568 นำสื่อมวลชนมาเที่ยวชมการขุดฟอสซิลไดโนเสาร์นั้น เป็นหนึ่งในกิจกรรมที่จะช่วยส่งเสริมประชาสัมพันธ์กิจกรรมดีๆ ออกสู่สาธารณะให้ทราบและรับรู้ นักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและต่างประเทศจะได้มาเที่ยวในพื้นที่จังหวัดขอนแก่นมากขึ้น

———