สาววัยต่ำกว่า 40 เสี่ยง POI มากขึ้น
ความเครียด-มลภาวะ-ยาบางชนิดกระตุ้นรังไข่เสื่อม
แนะตรวจฮอร์โมน-วางแผนสุขภาพสืบพันธุ์ล่วงหน้า

ภาวะรังไข่เสื่อมก่อนวัย (Primary Ovarian Insufficiency: POI) กำลังกลายเป็นปัญหาสุขภาพที่น่าจับตาในผู้หญิงไทยยุคใหม่ โดยพบว่าสาว ๆ ในช่วงอายุต่ำกว่า 40 ปีมีแนวโน้มเกิดภาวะนี้เพิ่มสูงขึ้นอย่างน่าตกใจ ทั้งที่ปกติแล้วภาวะหมดประจำเดือนมักเกิดในช่วงอายุ 45-55 ปี แต่ในกรณีของ POI รังไข่กลับหยุดทำงานเร็วกว่าที่ควร ส่งผลต่อการผลิตฮอร์โมนและระบบสืบพันธุ์โดยตรง

ปัจจัยหลักที่ทำให้เกิดภาวะนี้มีด้วยกัน 4 ด้าน คือ ความเครียดสะสมและวิถีชีวิตที่เร่งรีบในสังคมปัจจุบัน มลภาวะและสารเคมีในชีวิตประจำวันโดยเฉพาะจากเครื่องสำอางและบรรจุภัณฑ์พลาสติก โรคภูมิคุ้มกันทำร้ายตนเอง (Autoimmune) เช่น SLE หรือโรคไทรอยด์ และการใช้ยา หรือการรักษาด้วยเคมีบำบัด โดยเฉพาะในผู้ที่เคยมีประวัติรักษาโรคร้ายแรง เช่น มะเร็ง

ผู้หญิงที่กำลังเผชิญกับภาวะนี้อาจสังเกตได้จากประจำเดือนที่มาไม่ปกติหรือขาดไปนาน รู้สึกร้อนวูบวาบหรือเหงื่อออกกลางคืน ช่องคลอดแห้ง เจ็บขณะมีเพศสัมพันธ์ อารมณ์แปรปรวน หรือมีปัญหาในการตั้งครรภ์ ซึ่งทั้งหมดล้วนเป็นสัญญาณเตือนที่ควรรีบพบแพทย์สูตินรีเวชเพื่อทำการตรวจฮอร์โมน FSH และ AMH ซึ่งช่วยประเมินความสามารถในการทำงานของรังไข่ได้อย่างแม่นยำ

แม้ภาวะ POI จะฟังดูน่ากังวล แต่ผู้หญิงที่เผชิญกับภาวะนี้ยังสามารถใช้ชีวิตได้อย่างปกติ หากมีการดูแลตัวเองอย่างเหมาะสม ได้แก่ การปรับสมดุลโภชนาการ เน้นอาหารที่มีโปรตีนและไขมันดี หมั่นออกกำลังกายเบา ๆ อย่างสม่ำเสมอ นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ ลดความเครียด และตรวจสุขภาพเป็นประจำ โดยเฉพาะเรื่องกระดูกและหัวใจ รวมถึงอาจปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับการใช้ฮอร์โมนทดแทน (HRT) หรือการเก็บไข่ล่วงหน้าในกรณีที่ยังมีแผนจะมีบุตรในอนาคต

ความรู้เท่าทันภาวะรังไข่เสื่อมก่อนวัยถือเป็นเกราะป้องกันสำคัญในยุคที่สภาพแวดล้อมและพฤติกรรมชีวิตล้วนส่งผลต่อสุขภาพภายในของผู้หญิงไทยอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ เพราะแม้อายุยังน้อย แต่ความเสี่ยงไม่ได้รอใคร ดังนั้นการใส่ใจสุขภาพตั้งแต่วันนี้คือการลงทุนเพื่ออนาคตที่มีคุณภาพอย่างแท้จริง

#ภาวะรังไข่เสื่อมก่อนวัย
#สาวไทยเสี่ยงPOI
#สุขภาพผู้หญิงต้องรู้
#ฮอร์โมนเพศหญิง
#ไลฟ์สไตล์ยุคใหม่กับสุขภาพ

ทีมข่าวขอนแก่นลิงก์