คณะศิลปกรรมศาสตร์ ม.ขอนแก่น ยื่นฟ้องกองประกวด “Miss Global” รอบชิงชนะเลิศ ที่กัมพูชา หลังพบนำผลงานนักศึกษาไปใช้ในการประกวดโดยไม่ได้รับอนุญาต ยืนยันทำเพื่อลิขสิทธิ์คนไทยและผลงานของนักวิจัย

เมื่อเวลา 09.30 น. วันที่ 20 ก.พ.2567 ที่คณะศิลปกรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น หรือ มข. ผศ.ดร.พชญ อัคพราหมณ์ รองคณบดีฝ่ายวิจัย นวัตกรรม และศิลปวัฒนธรรม คณะศิลปกรรมศาสตร์ มข.ได้นำผลงานวิจัยและคลิปบันทึกผลงานของนักศึกษาชั้นปีที่ 3 รายวิชานาฎศิลป์อีสานและดนตรีพื้นเมือง 2 สาขาหลักสูตรศิลปการแสดง คณะศิลปกรรมศาสตร์ มข. ประจำปีการศึกษา 2564 ของนักศึกษาชั้นปีที่ 3 ในชื่อชุด “กํมฺรเตงฺชคตฺศรีศิขรีศวร” (Apsara Thai Traditional Dance) นำแสดงต่อสื่อมวลชน เพื่อยืนยันถึงผลงานวิจัยของนักศึกษาและขั้นตอนการดำเนินการตามกฎหมายเอาผิด กองประกวด Miss Global รอบชิงชนะเลิศ ที่ประเทศกัมพูชา หลังพบมีการนำผลงานดังกล่าวไปใช้ในการประกวดโดยไม่ได้ขออนุญาตเจ้าของผลงาน,คณะฯและมหาวิทยาลัย

ผศ.ดร.พชญ อัคพราหมณ์ รองคณบดีฝ่ายวิจัย นวัตกรรม และศิลปวัฒนธรรม คณะศิลปกรรมศาสตร์ มข. กล่าวว่า ขณะนี้ได้นำผลงาน รวมทั้งเอกสารหลักฐานงานวิจัยและผลงานของนักศึกษั้นปีที่ 3 ในปีการศึกษา2564 ซึ่งขณะนี้ทั้งหมดสำเร็จการศึกษาแล้ว ส่งมอบต่อกองกฎหมายของ มข. โดยได้นำเรื่องทั้งหมดหารือและขอรับคำแนะนำจาก คณบดี คณะศิลปกรรมศาสตร์ และอธิการบดี มข.แล้ว ซึ่งทุกท่านเห็นด้วยในการรักษาลิขสิทธิ์ของคนไทยและเป็นผลงานวิจัยของนักศึกษา มข. ที่ถูกนำไปใช้โดยไม่ได้มีการขออนุญาตที่ถูกต้อง ซึ่งประเด็นดังกล่าวเกิดขึ้ในกองประกวด ที่กัมพูชาเมื่อวันที่ 16 ม.ค. 2567ที่ผ่านมา โดยพบว่ามีการนำเอาเฉพาะเสียงดนตรีและจังหวะดนตรี ที่เป็นผลงานวิจัยที่เกิดขึ้นจากการค้นคว้าและคณะอาจารย์ มข. ในปี 2564 มาเป็นเพลงประกอบในช่วงการประกวดรอบชุดประจำชาติ ซึ่งเปิด ถึง 2 ครั้ง และมีการนำเพลงประกอบไปใช้นการจัดทำคลิปของกองประกวด

“การประกวดดังกล่าวเป็นที่จับตามองของคนทั่วทั้งโลกและรองชิงชนะเลิศ หรือรอบสุดท้ายนั้นจัดการประกวดที่ประเทศกัมพูชา และพบว่ามีการนำเอาเพลง ซึ่งเป็นผลงานของนักศึกษาของ มข. ซึ่งเป็นลิขสิทธิ์ของคณะฯและมหาวิทยาลัยฯไปใช้งาน จึงได้สอบถามไปยัง นายณัฐพงษ์ เดชบุญ เจ้าของผลงาน ซึ่งขณะนั้นเป็นนักศึกษาชั้นปีที่ 3 ของคณะฯ ซึ่งได้ร่วมกับเพื่อนนำผลงานกลุ่มในรายวิชานาฎศิลป์อีสานและดนตรีพื้นเมือง 2 ซึ่งได้เสนอเค้าโครงการงานวิจัยที่เป็นศิลปของกลุ่มจังหวัดอีสานใต้ ซึ่งคณะอาจารย์ได้ตรวจสอบเค้าโครง และการถ่ายทำทั้งหมด ยืนยันว่าเป็นผลงานของกลุ่มวัฒนธรรมอีสานใต้ เนื่องจากนักศึกษากลุ่มดังกล่าวชื่นชอบปราสาท ชื่นชอบวัฒนธรรมของกลุ่มจังหวัดอีสานใต้ จึงขอทำวิจัยในศิลปวัฒนธรรมที่เกี่ยวเนื่องกับพระศิวะ การดำรงชีวิตของคนในพื้นที่กลุ่มจังหวัดอีสานใต้ที่มีต่อขนบธรรมเนียมและวัฒนธรรมไทย จนกลายเป็นผลงาน ชุด “กํมฺรเตงฺชคตฺศรีศิขรีศวร” (Apsara Thai Traditional Dance) โดยในช่วงปี 2564 นั้นเกิดโควิด การส่งงานจึงทำและบันทึกลงเป็นคลิปส่งงานของนักศึกษาทุกกลุ่มและทุกชั้นปี และทุกรายวิชา ผ่านเพจและยูทูปของคณะฯ ในชื่อ “นาฎศิลป์สินไซ”

ผศ.ดร.พชญ กล่าวต่ออีกว่า ผลงานชิ้นดังกล่าวยอมรับเป็นที่สนใจของคนทั่วโลก โดยมียอดชมเกือบ 2 ล้านคน และมีการคอมเมนท์และแสดงความคิดเห็นโดยเฉพาะกับชาวต่างชาติอย่างมาก ซึ่งเป็นความภาคภูมิใจของนักศึกษาฯ คณะฯ และมหาวิทยาลัย ที่วิจัยด้านศิลปวัฒธรรมไทยที่ได้รับความสนใจจากคนทั่วโลก จนกระทั่งมาเกิดเหตุการณ์ดังกล่าวขึ้น ซึ่งพบว่าในการประกวดซึ่งมีการไลฟ์สดในเพจของกองประกวด และเพจต่างๆอีกรวมกว่า 7-8 เพจ เท่าที่ตรวจสอบได้ โดยสอบถามนักศึกษาเจ้าของผลงาน,กลุ่มนักศึกษาในสาขา รวมทั้งคณะฯหรือมหาวิทยาลัย รวมไปถึงผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับผลงานดังกล่าวล้วนต่างยืนยันว่าไม่ได้รับการประสานจากกองประกวดแต่อย่างใด จึงตัดสินใจรวบรวมพยานหลักฐานเอาผิดกับกองประกวด ซึ่งขณะนี้ผ่านขั้นตอนของกองกฎหมายมหาวิทยาลัยแล้ว และจะเข้าสู่การยื่นเรื่องกับกรมทรัพย์สินทางปัญญา และ กองบังคับการปราบปรามการกระทำความผิดเกี่ยวกับอาชญากรรมทางเศรษฐกิจ หรือ บก.ปอศ. เพื่อเอาผิดทางกฎหมาย แต่ด้วยเป็นเรื่องระหว่างประเทศ ก็ยังคงหวังว่าหน่วยงานที่เกี่ยวข้องของไทย ทั้งกระทรวงการต่างประเทศ หรือกระทรวงวัฒนธรรม หรือหน่วยงานต่างๆ จะเข้ามาปกป้องผลงานวิจัย ผลงานของนักศึกษาที่เป็นลิขสิทธิ์ของคนไทยในครั้งนี้ร่วมกัน

“ในฐานะที่เป็นอาจารย์สอนนักศึกษากลุ่มนี้ กำกับและดูแลนักศึกษาด้านศิลปการแสดงและวัฒนธรรม ในเมื่อผลงานวิจัยของนักศึกษา ถูกนำไปใช้โดยไม่ขออนุญาต และนำไปใช้ในเวทีระดับโลกเช่นนี้ก็ต้องออกมาปกป้องและรักษาสิทธิ์ผลงานของนักศึกษา ผลงานของคณะฯและมหาวิทยาลัยฯ โดยไม่ได้ก้าวล่วงถึงการอ้างสิทธิ์ศิลปวัฒนธรรมของประเทศไทย แต่กำลังรักษาผลงานและลิขสิทธิ์ของคนไทยอย่างเต็มที่”