มข.จับมือเทศบาลนครขอนแก่น รับซื้อผลิตไบโอดีเซล ป้องกัน ปชช.ใช้น้ำมันทอดซ้ำก่อมะเร็ง
เมื่อเวลา 13.00 น. วันที่ 17 ก.พ. ณ อาคารสิริคุณากร สำนักงานอธิการบดี ม.ขอนแก่น รศ.ดร.กิตติชัย ไตรรัตนศิริชัยอธิการบดี ม.ขอนแก่น พร้อมด้วย นายธีระศักดิ์ ฑีฆายุพันธุ์ นายกเทศมนตรีนครขอนแก่น ร่วมกันเป็นประธานเปิด โครงการผลิตน้ำมันไบโอดีเซลจากน้ำมันทอดซ้ำ และยังได้มีการจัดนิทรรศการอันตรายจากการใช้น้ำมันทอดซ้ำ พร้อมสาธิตชุดทดสอบสารโพลาร์ในน้ำมันทอดซ้ำ และนิทรรศการพลังงานทดแทน พร้อมกับทดลองใช้น้ำมันไบโอดีเซลรถยนต์ ซึ่งมี ผศ.พนมชัย วีระยุทธศิลป์ รองอธิการบดีฝ่ายโครงสร้างพื้นฐาน ม.ขอนแก่น คณะผู้บริหาร คณาจารย์ นักวิจัย บุคลากร ผู้นำชุมชนในเขตเทศบาลนครขอนแก่น และผู้ประกอบการ เข้าร่วมงานเป็นจำนวนมาก
สืบเนื่องจากมหาวิทยาลัยขอนแก่น กับ เทศบาลนครขอนแก่น ได้มีการลงนามร่วมมือกันตั้งแต่วันที่ 9 มิ.ย. 2558 ระยะเวลาในการดำเนินการโครงการ 4 ปี เพื่อรณรงค์ให้ประชาชนลดและเลิกการใช้น้ำมันทอดซ้ำมาปรุงอาหารเพื่อสุขภาวะที่ดีของประชาชน และ ยังเป็นต้นแบบการอนุรักษ์พลังงาน จากการศึกษาของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา สำรวจตัวอย่างน้ำมันทอดจากร้านแผงลอยและรถเข็น ได้แก่ น้ำมันทอดปาท่องโก๋ น้ำมันทอดเต้าหู้ น้ำมันทอดไก่ น้ำมันทอดลูกชิ้น/ทอดมัน และน้ำมันทอดกล้วย/มัน/เผือก จำนวน 187 ตัวอย่าง น้ำมันทอดอาหารจากร้านอาหารจานด่วน จำนวน 64 ตัวอย่าง และน้ำมันทอดบะหมี่จากโรงงานอุตสาหกรรมบะหมี่กึ่งสำเร็จรูป จำนวน 3 ตัวอย่าง พบน้ำมันที่ทอดซ้ำเสื่อมคุณภาพและอาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพถึงร้อยละ 13
รศ.ดร.กิตติชัย ไตรรัตนศิริชัยอธิการบดี ม.ขอนแก่น กล่าวว่า น้ำมันเปรียบเสมือนตัวนำความร้อน ซึ่งหากได้รับความร้อนอุณหภูมิสูง ใช้งานเป็นเวลานาน ความชื้น แสงแดด ความไม่บริสุทธิ์ของน้ำมันและออกซิเจน จะก่อให้เกิดปฏิกิริยาเคมี (Hydrolysis, Oxidation, Polymerization) ของไขมัน ส่งผลให้ไขมันนั้นมีสีดำขึ้น, กลิ่นเหม็นหืน, จุดเกิดควันต่ำลง, มีฟองและเหนียวหนืดขึ้น หากน้ำมันนั้นมีกรดไขมันไม่อิ่มตัวสูงมากเท่าใด การเสื่อมสภาพของน้ำมันจะเร็วขึ้นเท่านั้น ด้าน ผศ.พนมชัย วีระยุทธศิลป์ รองอธิการบดีฝ่ายโครงสร้างพื้นฐาน ม.ขอนแก่น กล่าวว่า น้ำมันที่ผ่านการทอดอาหารซ้ำนานเกินไปจะมีคุณค่าทางโภชนการลดลง ในหนูทดลอง พบว่าทำให้เกิดการเจริญเติบโตลดลง ตับและไตมีขนาดใหญ่ มีการสะสมไขมันในตับ การหลั่งน้ำย่อยทำลายสารพิษในกระเพาะอาหารเพิ่มขึ้น
นอกจากนั้นไขมันที่ถูกออกซิไดซ์ปริมาณสูงอาจทำให้ไลโปโปรตีนชนิดแอลดีแอลมีโอกาสเกิดอนุมูลอิสระมากขึ้น จึงมีโอกาสเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดได้ ส่วนไอระเหยจากน้ำมันทอดอาหาร หากสูดดมเป็นระยะเวลานานอาจมีอันตรายต่อสุขภาพ เนื่องจากพบความสัมพันธ์ระหว่างการเกิดโรคมะเร็งที่ปอดกับสารสูดไอระเหยจากการผัดหรือทอดอาหารของผู้หญิงจีนและไต้หวันที่ไม่สูบบุหรี่ และพบว่ามีสารก่อกลายพันธุ์ในไอระเหยของน้ำมันทอดอาหาร ทั้งเป็นสารที่ก่อให้เกิดเนื้องอกในตับและปอด และก่อมะเร็งเม็ดเลือดขาวในหนูทดลอง จากการศึกษาพบว่า มีกลุ่มสารก่อมะเร็งเกิดขึ้นใน น้ำมันทอดซ้ำ ได้แก่ Cyclic fatty acids, Aldehydic triglycerides, Triglyceride hydroperoxides, Aldehydes, Polycyclic Aromatic Hydrocarbon (PAH) ยกตัวอย่างเช่น Malonedehyde (MDA) ทำให้เกิดมะเร็งผิวหนังของหนูทดลองมีการเจริญเติบโตผิดปกติ ลำไส้ทำงานผิดปกติ ตับและไตโต โลหิตจาง วิตามินอีในเลือดและตับของหนูทดลองลดลง, 4-hydroxy-2-noenol (HNE) มีพิษต่อเซลล์ทั้งก่อให้เกิดการกลายพันธุ์ได้เช่นกัน เป็นต้น
เมื่อผลจากงานวิจัยมหาวิทยาลัยขอนแก่นที่ต้องการแก้ไขปัญหาทางด้านพลังงาน ต่อยอดก่อให้เกิดเป็นนวัตกรรมด้านกระบวนการผลิตน้ำมันไบโอดีเซลซึ่งมีการปรับปรุงประสิทธิภาพก่อนทำปฏิกิริยาและพัฒนาคุณภาพอย่างต่อเนื่อง จนกลายเป็นน้ำมันไบโอดีเซลที่มีคุณภาพ และของเสียที่เกิดจากกระบวนการผลิตยังนำไปต่อยอดเพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด เป็นการนำองค์ความรู้สู่ชุมชนก่อให้เกิดนวัตกรรมที่เอื้อต่อสิ่งแวดล้อม สิ่งสำคัญคือการมีส่วนร่วมของประชาชนที่ต้องเห็นคุณค่าของการใช้พลังงานทดแทน และเล็งเห็นถึงประโยชน์ของการมีสุขภาพและคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น และยังได้รับค่าตอบแทนจากการขายน้ำมันที่ใช้แล้ว จึงได้มีการลงนามร่วมมือกันระหว่างมหาวิทยาลัยขอนแก่น กับ เทศบาลนครขอนแก่น ระยะเวลาในการดำเนินการโครงการ 4 ปี เพื่อรณรงค์ให้ประชาชนลดและเลิกการใช้น้ำมันทอดซ้ำมาปรุงอาหารเพื่อสุขภาวะที่ดีของประชาชน และ ยังเป็นต้นแบบการอนุรักษ์พลังงาน
นายธีระศักดิ์ ฑีฆายุพันธ์ กล่าวถึงความร่วมมือโดยการรับซื้อน้ำมันที่ใช้แล้วว่า การดำเนินงานที่ผ่านมาของเทศบาลนครขอนแก่น ได้มีบทบาทในการรับซื้อน้ำมันใช้แล้วจากประชาชนในเขตเทศบาลเพื่อนำมาให้มหาวิทยาลัยทำการวิจัย โดยต้ังแต่ ปี พ.ศ. 2558 ปริมาณการรับซื้อน้ำมันที่ใช้แล้วกว่าหมื่นลิตร ส่งผลิตไบโอดีเซลและได้ทดลองใช้กับรถของเทศบาล พบว่าน้ำมันดังกล่าวไม่ก่อให้เกิดผลเสียแก่เครื่องยนต์ และยังคงประสิทธิภาพของเครื่องยนต์อีกด้วย
ขอขอบคุณภาพและข่าว
คุณก่อสิทธิ์ กองโฉม
